crowd control | crowd management plan

Crowd management plan

http://kcev.nl/604/crowd-management-ii

Crowd management beoogt dat bezoekers zich veilig kunnen verzamelen en verplaatsen.

Om dit te bereiken, moet worden voorkomen dat er waar dan ook  een 1) te hoge publieksdichtheid of 2) congestie ontstaan. Die twee staan niet op zichzelf. Opstopping van de doorstroming (congestie), zal snel leiden tot een verhoogde publieksdichtheid en vice versa. Het één beïnvloedt het ander.

Bepalend voor de publieksdichtheid is in ieder geval het bezoekersaantal. Wanneer de bezoekerscapaciteit  – het maximale (veilige) aantal bezoekers voor een evenement – wordt overschreden, kunnen eenvoudig ook de grenzen voor de publieksdichtheid worden overschreden.

Door congestie kan op een specifiek moment en plaatselijk een te hoge publieksdichtheid ontstaan. Dit kan uiteraard ook zonder de bezoekerscapaciteit te overschrijden.

Voorbeelden waardoor congestie kan ontstaan zijn:

• te hoge intensiteit van publieksstromen;
• verandering van de capaciteit van een doorgang;
• verandering van de richting van publieksstromen;
• samenkomst van (conflicterende) publieksstromen.

Naast deze ‘infrastructurele knelpunten’ kan congestie ontstaan door 1) vluchtgedrag en  2) competitieve drang. Bijvoorbeeld wanneer bezoekers massaal willen schuilen bij het uitbreken van noodweer of gaan rennen bij aanvang van een evenement voor de beste plaatsen nabij het podium.

1. Het vaststellen van de bezoekerscapaciteit  is een fundamenteel onderdeel van crowd management. Het is belangrijk de grenzen voor de publieksveiligheid te kennen en te weten waar en wanneer deze bereikt dreigen te worden. Dit vraagt om meer dan een vermenigvuldiging van het voor publiek beschikbare oppervlak (in m2) en de gewenste publieksdichtheid (per m2). Niet alleen is het onjuist om aan te nemen dat bezoekers zich gelijkmatig over een evenementenlocatie verdelen, ook wordt er dan aan veel factoren voorbij gegaan. Bijvoorbeeld aan de hiervoor genoemde congestie.

Bij gedegen crowd management wordt het aantal bezoekers in balans gebracht met niet alleen de evenementenlocatie, maar ook de wijze waarop bezoekers hier gebruik van maken. Dit vraagt om een beschouwing van de capaciteit van onder meer  de infrastructuur en voorzieningen. Dit alles zowel onder normale omstandigheden als bij nood.

2. In de voorbereiding dienen knelpunten zichtbaar gemaakt te worden: Waar en wanneer kan een te hoge publieksdichtheid ontstaan? Op basis van dit inzicht kan besloten worden wat wel en niet kan. Dan kunnen de benodigde maatregelen vastgesteld worden.

3. Genomen/te nemen maatregelen kunnen bepaalde knelpunten wegnemen. Crowd control is onderdeel van crowd management en verwijst naar genomen dan wel te nemen maatregelen om het gedrag van groepen mensen in te perken of te sturen. Denk hierbij aan het inzetten van veiligheidsmedewerkers om knelpunten te reguleren of eenrichtingsverkeer in de routing te handhaven. Videoschermen kunnen zichtlijnen vergroten en een aanpassing van de programmering kan bijdragen aan een gefaseerde instroom (of uitstroom) van bezoekers en  het plaatsen van barriers kan bijdragen aan de beheersbaarheid van knelpunten.

4. Crowd management plan. Alle inzichten en maatregelen in het kader van crowd management dienen in een plan te worden uitgewerkt.  Vervolgens dient dit plan in praktijk gebracht te worden en is het zaak dat er wordt toegezien op de uitvoering. De activiteiten in het kader van crowd management bij evenementen bestaan hiermee uit: 1) Voorbereiden (planning),  2) Uitvoeren, 3) Controleren en 4) Bijsturen.

Naast voldoende aandacht en kennis, is een professionele uitvoering een randvoorwaarde voor de publieksveiligheid van een evenement.

“Crowd Management Plan” is het tweede deel van een tweedelige publicatie. Het eerste deel gaat in op aandacht voor- en kennis van crowd management. Zie: crowd management | evenementeveiligheid.

Geschreven door:

Mari Van Dorst

crowd management I evenementenveiligheid

Crowd management en evenementenveiligheid

http://kcev.nl/476/crowd-management-i

Crowd management is verworden tot een klassiek leerstuk uit de evenementenveiligheid. Crowd management is het systematisch plannen van en het sturing geven aan het ordelijke verloop van gebeurtenissen waarbij grote aantallen mensen bij elkaar komen. De publieksveiligheid bij evenementen is in grote mate afhankelijk van crowd management.

• Publiek kan zich veilig en geordend verzamelen en verplaatsen.
• Voorkomen dat er waar dan ook een te hoge publieksdichtheid (concentratie van bezoekers) ontstaat. Dit is niet vanzelfsprekend.

Crowd management vraagt om 1) aandacht, 2) kennis en 3) invulling van voorgaande punten.

Op het eerste gezicht mag de vraag om aandacht voor crowd management bij evenementen evident lijken. Toch is dit niet altijd zo vanzelfsprekend. De mate van aandacht voor crowd management wordt beperkt doordat er in veel gevallen onvoldoende bekendheid is met de materie.

1) Aandacht. Crowd management kan als ‘onnodig gedoe’ worden ervaren, vanwege het uitgangspunt dat (de omvang van) een evenement hier niet om vraagt of om de voorbereiding voor een evenement te verlichten. Mijn inziens staat dit op gespannen voet met de verantwoordelijkheid van betrokken partijen voor de publieksveiligheid bij evenementen.

2) Kennis van de dynamica. Naast aandacht vraagt crowd management vooral om kennis over hoe publiek zich vormt en beweegt, inzicht in de dynamiek van een menigte (“crowd dynamics”). De belangrijkste onderwerpen hierbij zijn publieksdichtheid en doorstroming: de mate waarin publieksstromen zich kunnen voortzetten.

De publieksdichtheid en doorstroming worden beïnvloed door een keur aan factoren die verband houden met onder meer:

1. de inrichting van de evenementenlocatie,
2. de bezoekerscapaciteit,
3. aanwezige faciliteiten,
4. communicatie,
5. het bezoekersprofiel en
6. psychologische factoren.

Crowd dynamics geeft daarmee inzicht en informatie die bruikbaar is bij crowd management, waarbij de mogelijkheden tot het beïnvloeden van de publieksdichtheid en doorstroming belangrijk zijn.

3) Invulling. Door de veelheid en diversiteit van factoren kan behoefte bestaan aan simplificatie. Zeker voor diegenen die er in de praktijk mee aan de slag moeten. Welk uitgangspunt moet dan genomen worden? Hier lijken zich twee stromingen te onderscheiden.

1. Er zijn deskundigen op het gebied van evenementenveiligheid die menen dat élke factor die van invloed is, waar mogelijk meegewogen moet worden. Het mag duidelijk zijn dat dit lastig te realiseren is; het is bijzonder veelomvattend en vraagt om geavanceerde computersimulaties.
2. Anderen menen dat er verder gesimplificeerd mag worden en computersimulaties niet noodzakelijk zijn, zolang er maar niet overgesimplificeerd wordt. Willekeurige effecten en elementen, worden dan niet meegewogen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld bochten in de routing die invloed hebben op de doorstroming.

Wat hier ook van zij, beide uitgangspunten bevatten enige simplificatie. Zo zijn er factoren waarvan het vrijwel onmogelijk is om de invloed hiervan mee te nemen in een berekening of simulatie, terwijl deze wel degelijk een uitwerking hebben. Denk hierbij aan psychologische factoren die invloed hebben op het menselijk gedrag.

Hoe dan ook, betrokken partijen moeten doen wat in hun vermogen ligt, daarbij bewust zijn van de beperkingen en hier rekening mee houden. In deze complexe materie is enige simplificatie onvermijdbaar. Dat betrokken partijen moeten doen wat in hun vermogen ligt, heeft een grote invloed op de mate waarin zij mogen simplificeren. Tegen deze achtergrond past het de deskundigheid van betrokkenen te ontwikkelen of te bezien waar benodigde kennis te halen is.

“Crowd Management | Evenementenveiligheid” is het eerste deel van een tweedelige publicatie. Het tweede deel bevat een nadere uiteenzetting van de materie en invulling. Zie: crowd control | crowd management.

Geschreven door:

Mari Van Dorst

Dynamiek van de massa | Crowd management

Crowd management

1. Wat is crowd management?

• Crowd management: het systematisch analyseren van een evenement om het aantal risico’s te reduceren die kunnen ontstaan wanneer zich grote groepen mensen ergens verzamelen.
  = ook het signaleren van ongewenste situaties en het ingrijpen daarin voordat de zaak escaleert.
  = onderdeel van het bredere begrip risico management.
  _ risico’s zijn moeilijk meten, je moet ze inschatten.
  _ risico-analyse: een inschatting die berust op …
  _ 1) vakkennis,
  _ 2) analyse van eerdere vergelijkbare evenementen en
  _ 3) vooral ook op deskundigheid door ervaring.
  = bepalen welke gerichte maatregelen te nemen.

• Doelstelling crowd management: 
  = o.a. voorkomen dat er waar dan ook een te grote publieksdichtheid ontstaat.
  = bepalen actoren en factoren.

2. Crowd control

• Crowd control en crowd management worden vaak als synoniemen gebruikt.

• Crowd control bij evenementen:
  = maatregelen om gebieden af te bakenen,
  = de publieksstroom reguleren met hekken en bewegwijzering,
  = op het compartimenteren van publiek door middel van barrières,
  = repressief optreden bij ontoelaatbaar gedrag.

• Crowd control:
  = meer repressieve met de nadruk op technieken en instrumenten om mensenmassa’s in bedwang te houden of een bepaalde kant op te leiden
  _ in het geval van openbare ordeproblemen desnoods met geweld of dreigen daarmee.
  = maakt vrijwel altijd deel uit van de systematische crowd management-benadering
  _ omdat grote publieksdichtheid nu eenmaal een van de belangrijkste risico’s is.

3. Vluchtgedrag en doodsoorzaken

• “Vloeiende massa”, John J. Fruin:
  = de kracht te beschrijven die onder grote druk in een opeengepakte menigte kan optreden, vergelijkbaar met een vloeibare massa
  _ in zo’n extreem dichte mensenmassa is het individu weerloos tegen de kracht van de golfbewegingen die over hem heen spoelen.
  _ soms worden mensen letterlijk meters omhoog gedrukt, uit hun schoenen gelicht, de kleren van het lijf gerukt.

• Mogelijke doodsoorzaken bij grote rampen
  1) Verstikking: beperkte informatie: in een massa mensen heeft elk individu maar een zeer beperkte informatie over wat er aan de hand is
  _ de massa achteraan heeft geen benul van de stress of de druk aan de voorzijde.
  _ een kleine onderbreking in de publieksstroom (uitglijden, struikelen, een verkeersongeval) heeft al fatale gevolgen.
  _ in 1943 kwamen in een Londense Underground tijdens een luchtalarm 173 mensen om toen beneden aan de trap iemand struikelde en de mensen bovenaan bleven duwen.
  2) Massaal vluchtgedrag in een bedreigende situatie (stampede)
  _ agressieve fans, hevig noodweer, instortingsgevaar.
  3) Dichtheid: ongelukken doordat iedereen massaal naar hetzelfde punt toe wil
  _ bijvoorbeeld om zo dicht mogelijk bij een idool te staan.
  4) Risicovol collectief gedrag
  _ publiek klimt op daken om beter te zien.
  5) De infrastructuur en/of de voorzieningen (vluchtwegen, hekken, afscheidingen)
  _ niet bestand tegen de geplande bezoekersaantallen
  6) Tegengestelde publieksstromen (cross flow)
  _ bijvoorbeeld door ongelukkige plaatsing van catering of toiletgroepen, of door gelijktijdige programmering van twee populaire programmaonderdelen.
  7) Ongewenst gedrag:
  _ 1) vandalisme,
  _ 2) vuurtje stoken op een festivalcamping,
  _ 3)  groepjes die illegaal een festivalterrein binnenkomen,
  _ 4) graffittispuiters die voor duizenden guldens schade aanrichten.
  _ dit soort gedrag kan snel overgenomen worden door grote groepen en daardoor onbeheersbaar worden.
  8) Gedrag dat tegen een tegenstander is gericht – verschillende kampen supporters.

• Communiceer helder wat wel en niet is toegestaan, en treed onmiddellijk hard op als iemand over de schreef gaat.
  _ op die manier zijn Nederlandse festivals er bijvoorbeeld in geslaagd ‘crowd surfing’ en ‘stage diving’ te elimineren.

4. Actoren en factoren

• Actoren:
  = betrokkenen met hun eigen specifieke belangen:
  _ het publiek,
  _ de artiesten,
  _ de organisator,
  _ de locatieverstrekker,
  _ de vervoersbedrijven,
  _ particuliere beveiligingsbedrijven,
  _ toeleveranciers,
  _ politie,
  _ brandweer,
  _ geneeskundige diensten,
  _ de gemeentelijke overheid.
  = verantwoordelijkheid van de publieksveiligheid bij een evenement
  _ 1) de organisator van een evenement,
  _ 2) de samenwerking tussen alle betrokkenen.
  = de overheid (gemeente, politie, brandweer) is zich in toenemende mate bewust van
  _ de risico’s die evenementen met zich meebrengen en
  _ de verantwoordelijkheid die zij draagt: wel of geen vergunning verlenen.
  = de afdeling Evenementen van de Gemeente Eindhoven heeft een uitgebreide Veiligheidsmatrix ontwikkeld om de vergunningverlening te onderbouwen.
  _ laat zien dat crowd management en risico-analyse nooit los gezien mogen worden van het grotere geheel.

• Factoren: de meeste incidenten kunnen worden voorkomen door goede voorbereiding en planning.
  = risico-analyse: rekening houden met factoren.
  = systematisch de risico’s op te sporen en voorzorgsmaatregelen te nemen.
  _ 1) plaats – ligging en lay-out van een locatie, vervoer erheen en terug, ontwerp van het gebouw, vluchtwegen, toegankelijkheid voor hulpdiensten;
  _ 2) tijd – valt het evenement samen met andere regionale evenementen, vindt het overdag of ’s nachts plaats, zijn er mogelijkheden voor gespreide openings- en sluitingstijden;
  _ 3) externe factoren -weersomstandigheden, dreiging terrorisme;
  _ 4) factoren inherent aan het evenement – programmering, inschatting van de publieke belangstelling, met welk type publiek heb je te maken, hoe gedragen artiesten zich, is het te verwachten dat zich minder vredelievende groepjes onder het publiek mengen, brandgevaar bij festivalcampings;
  _ 5) communicatie – heldere en ondubbelzinnige informatie naar het publiek, instructie van personeel, noodstroom voor omroepsysteem en noodverlichting).

• Elk evenement is uniek, alle aspecten grijpen sterk op elkaar in.
  = het lijstje van wat volgens Eindhoven in het draaiboek van een groot evenement hoort te staan:
  _ 1) resultaten van de risico-analyse
  _ 2) organigram van de organisatie
  _ 3) het programma
  _ 4) tekeningen
  _ 5) mobiliteitsplan
  _ 6) beveiligingsplan
  _ 7) gezondheidsplan
  _ 8) milieuplan
  _ 9) plan diverse wetgeving (waaronder Arbo, verzekeringen, Keuringsdienst van Waren).

---

Meer informatie

• http://www.hsebooks.co.uk  – Belangrijke publicaties zijn “The Event Safety Guide” en “Managing Crowds Safely”. Uitgegeven door de Health and Safety Executive (UK). Beide publicaties zijn praktisch van opzet en gelden internationaal als standaardwerken.
• http://www.crowdsafe.com – Het artikel van John J. Fruin The Causes and Prevention of Crowd Disasters is te vinden op.
• http://www.evenementenbegeleiders.nl  – Op dezelfde website is vooral info te vinden over publieksveiligheid bij popconcerten. De website van de Vereniging van Begeleidingsbedrijven voor Evenementen is “Het Handboek Evenement en Veiligheid” verscheen 14 mei 2002 tijdens het congres van de VBE in de Jaarbeurs Utrecht.
• http://www.congresenstudiecentrum.nl – Het Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding schreef een rapport naar aanleiding van Dance Valley. Het algemene deel daarvan is gepubliceerd als “Naar een Handreiking Publieksevenementen met aanbevelingen en tips voor het organiseren van een veilig evenement.”
• http://www.zichtlijnen.nl – Dynamiek van de massa.