Koolmonoxide | CO
13 februari 2013 Plaats een reactie
Koolmonoxide
1. Wanneer ontstaat koolmonoxide?
- Koolmonoxide (chemische formule: CO)
– Een onzichtbaar, kleurloos, reukloos en brandbaar gas.
– Ontstaat bij onvolledige verbranding in apparaten die branden op organische stoffen zoals olie, gas, benzine, kolen en hout (dus niet in elektrische installaties!).
– Koolmonoxide ontstaat bij brand en bij het roken van sigaretten, maar kan ook vrijkomen bij op gas werkende droogtrommels, CV-ketels en geisers (vooral afvoerloze), open haarden, kachels, gasfornuizen en garages (uitlaatgassen).
– Koolmonoxide is giftig
=> Het soortelijk gewicht van koolmonoxide is bijna gelijk aan dat van lucht (relatieve dampdichtheid ten opzichte van lucht = 0,97).
=> Daardoor zakt het niet uit, zoals kooldioxide, maar vermengt zicht met de lucht en wordt door luchtstromingen meegevoerd.
- Onvolledige verbranding
– Er is onvoldoende zuurstof aanwezig voor een goede verbranding.
– Het koolstofatoom (C) wil zich eigenlijk binden aan twee zuurstofatomen (2O) en daarmee kooldioxide (CO2)worden maar krijgt er maar één (CO).
– Dit houdt automatisch in, dat koolmonoxide brandbaar is: zodra er weer voldoende zuurstof is, wil koolmonoxide zich alsnog binden met een tweede zuurstofatoom.
– Koolmonoxide heeft een heel breed explosiegebied: de explosiegrenzen liggen tussen 11 en 75 %!
2. Oorzaken voor het ontstaan van koolmonoxide
- Slecht onderhoud van apparaten
– Als bij een gastoestel de brander is vervuild, vindt onvolledige verbranding plaats.
– Dergelijke toestellen moeten minimaal 1 maal per jaar door een deskundige worden gereinigd.
– Als er terugslag plaatsvindt van verbrandingsgassen kan de brander sneller vervuild raken.
- Onvoldoende ventilatie
– Te weinig aanvoer van verse lucht (zuurstof)
– Een verstopt afvoerkanaal (bewust dichtgestopt tegen tocht, of dichtgeslibd door vervuiling)
– Onvoldoende afvoer van verbrandingsgassen “terugslag” – ook bij een schoon afvoerkanaal – , als door een slechte aanleg van het kanaal of bij speciale weersomstandigheden de rook terugstroomt in de schoorsteen.
– Bij afvoerloze geisers en gasfornuizen komt het eventueel gevormde koolmonoxide altijd direct vrij in de ruimte.
– Bij verbrandingstoestellen mét afvoer komt het vrij in de ruimte als de afvoer is verstopt of als er terugslag plaatsvindt.
- Evt. koolmonoxidebronnen in de directe omgeving van de woning!
– Een defect rookgaskanaal bij de buren.
– Een afvoerpijp die te dicht op de gevel staat of uitmondt bij een ventilatieopening,
– Uitlaatgassen van verkeer.
3. Effecten van koolmonoxide op het lichaam
- Koolmonoxide ingeademd, wordt het via de longen in het bloed opgenomen.
– Hier hecht het zich aan de rode bloedcellen.
– Rode bloedcellen zorgen voor het transport van zuurstof door het lichaam.
– Koolmonoxide hecht zich ruim 200x makkelijker aan rode bloedcellen dan zuurstof
=> CO verdringt het de zuurstof in het bloed heel gemakkelijk.
– Het bloed kan daardoor steeds minder zuurstof vervoeren.
=> Weefsels en organen die constant veel zuurstof nodig hebben, zijn hiervoor het gevoeligst.
=> Dit zijn vooral het hart, het centraal zenuwstelsel en bij zwangere vrouwen de foetus.
- Lichte koolmonoxidevergiftigingverschijnselen
– Vermoeidheid, misselijkheid.
– Hoofdpijn en een verhoogde hartslag en ademhaling.
=> deze verschijnselen lijken op griep, zonder de bij griep horende temperatuurverhoging.
– Bij hogere concentraties kan men flauwvallen of bewusteloos raken.
=> Dit kan uiteindelijk uitmonden in coma en dood.
– Het optreden van symptomen hangt af van
_ 1. de koolmonoxideconcentratie in de lucht,
_ 2. de blootstellingsduur,
_ 3. de mate van inspanning,
_ 4. individuele gevoeligheid en
_ 5. de gezondheid van betrokkene(n).
– Mensen met hart of neurologische aandoeningen zijn extra gevoelig.
=> Bij hen kan koolmonoxidevergiftiging leiden tot verergering van hun kwaal.
=> Bij rokers wordt altijd een verhoogd koolmonoxidegehalte aangetroffen in het bloed.
- Normale HbCO-gehalten zijn:
Niet-rokers: 0,6% (t.g.v. uitlaatgassen etc. Bij meerokers meer!)
Rokers: 2 – 6 % (zeer zware rokers tot 10 á 15 %)
- Verschijnselen bij acute CO-vergiftiging
(blootstelling aan hoge concentraties gedurende een korte tijd)
– Kortademig bij zware inspanning, drukkend gevoel op het hoofd.
– Kortademig bij matige inspanning, hoofdpijn, verminderd oordeelsvermogen.
– Hoofdpijn, prikkelbaar, moe, wazig zien, gestoord beoordelingsvermogen, licht in het hoofd.
– Flauwvallen, zware hoofdpijn, verwardheid, misselijkheid en braken, snelle ademhaling, hartritmestoornissen.
– Stuipen, coma, verwijde pupillen, hartfalen, verstoorde ademhaling, overlijden.
Lees: